Ο ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ ΕΚΛΕΙΣΕ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΔΕΞΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ

Του ΑΛΕΚΟΥ ΚΑΛΥΒΗ*

Το τελευταίο διάστημα έχει ενισχυθεί η πόλωση μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης σε ζητήματα όμως που δεν αντιπροσωπεύουν μια ταξική αντιπαράθεση, αλλά μια διαμάχη για την από τα πάνω νομή της εξουσίας.

Προφανώς και τα ζητήματα του κρατικού μηχανισμού ή των μέσων μαζικής ενημέρωσης ή της δικαιοσύνης ή της εκκλησίας είναι κρίσιμα, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε προσπάθεια να αλλάξει το τηλεοπτικό τοπίο ή ο κρατικός μηχανισμός ή οι άλλοι τομείς είναι υγιής και αποδεκτή. Την κοινωνία δεν την ενδιαφέρει η δημοκρατία των ελίτ ή η αλλαγή βάρδιας κάθε φορά μεταξύ της παλιάς και της νέας κυβέρνησης, αλλά την αφορά η διεύρυνση της δημοκρατίας, του κοινωνικού και εργατικού ελέγχου, της ανάκτησης του αυτοδιοίκητου της χώρας και της λαϊκής κυριαρχίας, θέματα που δεν υπάρχουν ούτε στα ψιλά στην κυβερνητική ατζέντα. Η απουσία της κοινωνίας από οποιαδήποτε αλλαγή που πραγματοποιείται έχει εξ ορισμού το ελάττωμα της μη προοδευτικότητας και της βεβαιότητας ενσωμάτωσης οποιασδήποτε μεταρρύθμισης στις ανάγκες του συστήματος.

Οι αρχικές ριζοσπαστικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για μεγάλες τομές στο πολιτικό σύστημα στις δομές του κράτους, στη δημόσια διοίκηση, στην περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση δεν έχουν μείνει πια ούτε στα χαρτιά. Έχουν πεταχτεί στο καλάθι των αχρήστων.

Είναι γνωστή σε όλους η υποταγή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ στο οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο που έχει αποφασίσει η τρόικα. Θα ανέμενε ίσως κάποιος ότι, σε θεσμικού χαρακτήρα ζητήματα, η στάση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν διαφορετική, πλην όμως η ενσωμάτωσή της στις μνημονιακές επιλογές αφορά στα πάντα.

Έτσι η μόνη διέξοδος που έχει η κυβέρνηση – αφού σε όλα τα οικονομικά, κοινωνικά και θεσμικά ζητήματα τα έχει διπλώσει – είναι η αποπροσανατολιστική ένταση της αντιπαράθεσης και της πόλωσης στα ζητήματα της διαπλοκής και διαφθοράς. Αυτό έδειξε, άλλωστε, η πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή όπου η υπαρκτή πληγή της διαφθοράς αντιμετωπίστηκε με τρόπο φθηνό και καθαρά επικοινωνιακό, με συμψηφισμούς και κραυγές για το ποιος είναι χειρότερος χωρίς να αντιμετωπίζεται το πρόβλημα επί της ουσίας.

ΑΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΛΟΓΗΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ

Κατά καιρούς έχουν χρησιμοποιηθεί, εις μάτην βέβαια, κάποια επιχειρήματα που προσπαθούν να δικαιολογήσουν τον απαράδεκτο συμβιβασμό που έγινε από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, είτε με την αιτιολογία του δυσμενούς συσχετισμού δυνάμεων και την δήθεν αναγκαία προσωρινή ανακωχή με τον αντίπαλο, είτε με την διακήρυξη ενός παράλληλου προγράμματος που θα αντισταθμίζει την βαρβαρότητα των μνημονίων.

Πρόσφατα για να καλυφτεί η ανάγκη αντιμετώπισης της μεγάλης ηττοπάθειας και αποστοίχισης της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ ενόψει του 2^ου Συνέδριου του, επαναδιατυπώνονται ανάλογες τεκμηριώσεις από διάφορα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Ο Κ. Δουζίνας αρθρογραφεί για τους τρεις αλληλοεπικαλυπτόμενους χρόνους της Αριστεράς όπου στον ένα είναι η εφαρμογή του μνημονίου, στον δεύτερο το παράλληλο πρόγραμμα με ορίζοντα τετραετίας και στον τρίτο η πορεία προς τον σοσιαλισμό.

Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος πιο πεζά και λαϊκά αναφέρεται στους τρεις κουβάδες της κυβερνητικής πολιτικής όπου ο ένας αφορά την εφαρμογή της συμφωνίας με τους δανειστές, ο άλλος τα θέματα που είναι τώρα υπό διαπραγμάτευση και ο τρίτος το παράλληλο πρόγραμμα. Πιο πραγματιστής ο Ευκλείδης δεν μιλά καθόλου για Σοσιαλισμό. Άλλωστε, όταν εγκαλούσε την Αριστερή Πλατφόρμα ότι ήταν δήθεν η Αριστερά της ήττας, εννοούσε μάλλον ότι η Αριστερά της νίκης είναι αυτή που βλέπουμε σήμερα: στην υπηρεσία των μνημονίων με αντιστάθμισμα ένα δίχτυ για την ακραία φτώχεια, αφυδατωμένη από κάθε αριστερό χυμό, ενσωματωμένη στο αστικό σύστημα.

Όλα τα πιο πάνω καταδείχνουν μια αμηχανία, μια απόπειρα αποτυχημένης θεωρητικοποίησης του απαράδεκτου συμβιβασμού και μια απολογητική διάθεση μπροστά στα αδιέξοδα της εφαρμοζόμενης πολιτικής. Είναι μια ατελέσφορη προσπάθεια να διασκεδαστούν οι ανησυχίες ενός τμήματος της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ και να πειστούν ότι δεν έχουν τελειώσει όλα, ότι πρέπει να παραμείνουν σε μια καταδικασμένη υπόθεση που δεν έχει κανέναν θετικό οραματικό στόχο, δεν αφήνει κανένα αριστερό αποτύπωμα και όλα γίνονται στο όνομα της διατήρησης μιας εξουσίας που κάποιοι θέλουν να τους την αφαιρέσουν. Γι’ αυτό μοιάζουν περισσότερο με ξόρκια για το «κακό» που συνέβη στον ΣΥΡΙΖΑ παρά ως ιδεολογικοπολιτική τοποθέτηση.

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΘΑ ΠΙΕΙ ΤΟ ΠΙΚΡΟ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΟ ΠΟΤΗΡΙ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ ΠΑΤΟ

Η κυβέρνηση έχει εγκλωβιστεί με δική της βούληση – φυσικά – σε μια ατέρμονη διαδικασία όπου μεροδούλι-μεροφάι είναι η εφαρμογή των μνημονίων με την αγωνία καταβολής της δόσης ή της υποδόσης. Οποιαδήποτε πρόθεση ελάχιστης διαφοροποίησης μπλοκάρεται από την τρόικα, ενώ η εφαρμογή του μνημονιακού προγράμματος προεξοφλεί την αποτυχία των στόχων διότι είναι ένα πρόγραμμα που δεν βγαίνει, εκτίμηση που υιοθετεί για τους δικούς του λόγους και το ΔΝΤ. Οι εκβιασμοί, όπως και οι εκβιαστές διαδέχονται ο ένας τον άλλον για να προωθηθεί πολύ αργά λόγω γερμανικών εκλογών μια άκρως μινιμαλιστική ρύθμιση για το χρέος με αλλαγή του προφίλ του και όχι με ονομαστική μείωσή του, για να προχωρήσει πιο γοργά η αρπαγή δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας και να εφαρμοστούν πιο γρήγορα οι αντεργατικές μεταρρυθμίσεις με πρόσχημα το κενό ανταγωνιστικότητας της χώρας. Η κυβέρνηση ασφυκτιά μέσα σε αυτό το σιδηρόφρακτο πλαίσιο, όμως φαίνεται ότι θα πιει το πικρό ποτήρι μέχρι το πάτο, παρότι υπάρχουν και άλλες σκέψεις για εκλογές και «ηρωική έξοδο» ζήτημα με το οποίο διαφωνεί σφόδρα ο Δ. Παπαδημούλης (βλέπε Κυριακάτικη Αυγή) και ένα τμήμα της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβέρνηση εκ των πραγμάτων έχει αναλάβει τον ρόλο εκείνου που πρέπει να κάνει την βρώμικη δουλειά, αυτή που δεν μπόρεσαν να κάνουν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Ο Σόιμπλε και όλοι αυτοί που σχεδιάζουν και προστάζουν την εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών, θεωρούν σαν αναλώσιμες όλες τις κυβερνήσεις των τελευταίων ετών όπως και την σημερινή. Προφανώς και το γνωρίζει αυτό ο Τσίπρας, όμως στην πράξη αποδέχεται αυτό το ρόλο. Στο όνομα να μην γίνει παρένθεση η σημερινή κυβέρνηση, έχει ήδη κάνει ο ίδιος παρένθεση την αριστερή πολιτική.

Η ΑΠΟΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΙΝΑΙ ΜΗ ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΗ

Όλη η φιλολογία περί προσωρινών συμβιβασμών, περί αναγκαίας οπισθοχώρησης την οποία θα αλλάξουμε στο μέλλον και θα επανέλθουμε στην κοίτη της Αριστεράς και του αρχικού προγράμματός της που πιστεύουν κάποια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν καμία απολύτως βάση.

Η στροφή που έγινε, είναι δυστυχώς θεμελιακή και μόνιμη αφού στην πράξη η κυβέρνηση έχει αναλάβει την ιδιοκτησία του 3^ου μνημονίου και το εφαρμόζει χωρίς ουδεμία παρέκκλιση. Η πλειοψηφία της κυβέρνησης έχει εγκαταλείψει το σλόγκαν: εφαρμόζουμε τα μνημόνια όχι γιατί μας αρέσουν αλλά γιατί πιεστήκαμε και έχει προσχωρήσει στη λογική: εφαρμόζουμε τα μνημόνια και πιστεύουμε στην αποτελεσματικότητά τους και επιχειρούμε απλά να μαλακώσουμε κάποιες ακραίες συνέπειές τους.

Αυτή η στροφή έχει προκαλέσει την αντίθεση του κόσμου της εργασίας και την αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης. Η κατάσταση δεν φαίνεται να μπορεί να αντιστραφεί διότι η κυβέρνηση έχει σπαταλήσει το πολιτικό της κεφάλαιο, στηρίζεται σε ένα μικρό σε μέγεθος και αποδιοργανωμένο κόμμα, ενώ έχει χάσει σχεδόν πλήρως τους δεσμούς της με την κοινωνία, χωρίς ταυτόχρονα να έχει ικανότητα πολιτικών συμμαχιών. Το άνοιγμα στην σοσιαλδημοκρατία και στην κεντροαριστερά όπως προτείνουν δειλά μεν ο Ν. Βούτσης και πιο θαρρετά ο Δ. Παπαδημούλης, ως λαγοί της βούλησης του αρχηγού, μόνο ως σήμα περαιτέρω ενσωμάτωσης στο σύστημα μπορούν να εκληφθούν.

Τα ζητήματα της άμεσης απεμπλοκής από τα μνημόνια και της εφαρμογής μιας εναλλακτικής πολιτικής παραγωγικής ανασυγκρότησης, αναδιανομής και ανάπτυξης με απασχόληση είναι επιτακτικά αναγκαία, πολύ περισσότερο σήμερα που η χώρα συνθλίβεται ανάμεσα στις επιδιώξεις και αντιθέσεις μεταξύ του ΔΝΤ και της γερμανικής κυβέρνησης και οδεύει σε νέες αρνητικές αλλαγές.

Η λύση αυτή, όπως και η διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, δεν μπορεί να εφαρμοστεί εντός Ευρωζώνης και αυτή είναι η τραγική διάψευση της αυταπάτης της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ.

Αυτό το θεμελιακό ζήτημα που αποδείχτηκε ως η αναγκαία αλλά όχι η μοναδική προϋπόθεση για την ανατροπή του μνημονιακού προγράμματος δεν απασχολεί καθόλου το 2ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ το οποίο μάλλον θα οδηγήσει – χωρίς κρίση από ότι δείχνουν τα πράγματα – στην οριστικοποίηση της πλήρους συντηρητικής-σοσιαλδημοκρατικής μετάλλαξης του ΣΥΡΙΖΑ.

*Μέλος του Πολιτικού Συμβούλιου της ΛΑ.Ε

Τρίτη 11 Οκτωβρίου 2016