Geoswimming Paros 2017

Το ερευνητικό πρόγραμμα που αφορά στην παράκτια γεωλογία, γεωμορφολογία, βιολογία και ανθρωπογενή λείψανα των ακτών των νήσων Πάρου, Αντιπάρου και Δεσποτικού και προτείνεται να ονομαστεί GEOSWIMMING PAROS 2017, προτείνεται να ενταχθεί στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος GEOSWIM για το 2017. Το πρόγραμμα GEOSWIM ξεκίνησε το 2012, και την πρώτη χρονιά περιελάμβανε την έρευνα περίπου 260 km ακτών του κόλπου της Τεργέστης και του ακρωτηρίου της Ίστριας (ΒΑ Αδριατική Θάλασσα: Κροατία, Σλοβενία, Ιταλία) και 3 km της νήσου Veglia (Κροατία), το 2013 το ‘Geoswim 2.0: Geoswim comes to Malta’ περιέλαβε την έρευνα 56 km ακτών των νήσων Gozo και Comino της Μάλτας, το 2014 το ‘Geoswim 3.0: Geoswim around Egadi’ ερεύνησε περίπου 70 km ακτών των νήσων Egadi της Ιταλίας, το 2014 το ‘Geoswim 3.1: Gesowim at Gaeta e Circeo’ ερεύνησε τις ακτές της Gaeta στην Ιταλία και τέλος, το 2015 με το ‘Geoswim 2015 – Geoswim returns to Malta’ ερευνήθηκαν περίπου 70 km των ακτών της Μάλτας.
Επόμενος σταθμός του GEOSWIM προτείνεται να είναι η ΕΛΛΑΔΑ και συγκεκριμένα το νησί της ΠΑΡΟΥ!
Στόχος του προτεινόμενου προγράμματος GEOSWIMMING PAROS 2017 θα είναι η διερεύνηση των διάφορων παράκτιων μορφών που σχετίζονται με την παράκτια γεωλογία, γεωμορφολογία, βιολογία και ανθρωπογενή κατάλοιπα των ακτών του νησιού και συγκεκριμένα:
• Η χαρτογράφηση και αποτύπωση των θαλάσσιων εγκοπών και όλων των χαρακτηριστικών γεωμορφολογικών δεικτών: όπως beachrocks, υποθαλάσσιες παράκτιες κατωφέρειες, βυθισμένοι δείκτες παλαιοτέρων επιπέδων της θάλασσας.
• Η φωτογράφηση και βιντεοσκόπηση των χαρακτηριστικών γεωμορφών και λαξευμάτων κατά μήκος της ακτής.
• Η χαρτογράφηση και αποτύπωση των θαλάσσιων σπηλαίων.
• Η συγκέντρωση βυθομετρικών δεδομένων της ερευνώμενης ακτής.
• Η δειγματοληψία σπηλαιοαποθεμάτων, για την χρονολόγηση των μεταβολών του επιπέδου της θάλασσας.
• Η συλλογή φυσικών / χημικών παραμέτρων (θερμοκρασία, ηλεκτρική αγωγιμότητα) προκειμένου να χαρτογραφηθούν οι υποθαλάσσιες πηγές.
• Η χαρτογράφηση των εμφανίσεων βιολογικών επικολλήσεων και τα χαρακτηριστικά αυτών (π.χ. vermetids, Lithophyllum κλπ.).
• Η χαρτογράφηση συγκεκριμένων ειδών για τη μελέτη της παλιρροϊκής ζώνης (π.χ. Patella sp.).
Θα διερευνηθούν περίπου 100 km βραχωδών ακτών κατά μήκος της ακτογραμμής της Πάρου (μικρές αλλαγές θα γίνονται στη διάρκεια του προγράμματος αναλόγως των επικρατουσών καιρικών συνθηκών και άλλων τοπικών συνθηκών).
Η χαρτογράφηση και αποτύπωση των παράκτιων γεωμορφών θα γίνει με χρήση του ειδικού σκάφους (επιπλέουσα πλατφόρμα), ιδιοκατασκευή του Dr Furlani με την ονομασία Ciclope II, που έχει γίνει ειδικά για το πρόγραμμα GEOSWIM, προκειμένου να δεχθεί ειδικά όργανα (GPS, tablet, CTD diver, ανεμόμετρο, λάμπες κλπ.).
Η διάρκεια του προγράμματος υπολογίζεται κατά μέσον όρο σε 10 ημέρες, με πιθανότητα επέκτασής της ανάλογα με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες. Το πρόγραμμα προτείνεται να διενεργηθεί κατά τον Μάιο / Ιούνιο του 2017.
Ο αριθμός των ατόμων της ομάδας που θα διενεργήσει την έρευνα υπολογίζεται σε περίπου 15 και περιλαμβάνει Έλληνες και Ιταλούς ερευνητές διαφορών ειδικοτήτων (γεωλόγους, γεωμορφολόγους, γεωφυσικούς, βιολόγους, αρχαιολόγους). Επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας θα είναι οι Stefano Fourlani (Καθ. Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο της Τεργέστης), Νίκος Μουρτζάς (Δρ. Γεωλόγος του ΕΜΠ), Ντόρα Κατσωνοπούλου (Καθ. Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Windsor και Πρόεδρος του ΙΑΠΚ) και Πέτρος Νικολαΐδης, ωκεανογράφος.
Όλα τα αρχεία των επιστημονικών δεδομένων που θα συλλέγονται (εικόνες, φυσικά / χημικά δεδομένα, χάρτες κλπ.) θα παραδοθούν στο Ινστιτούτο Αρχαιολογίας Πάρου & Κυκλάδων (ΙΑΠΚ). Τα αποτελέσματα του ερευνητικού προγράμματος θα ανακοινωθούν και θα δημοσιευτούν σε διεθνή συνέδρια και περιοδικά και θα αναρτηθούν στις ιστοσελίδες www.facebook.com/geoswim και www.units.it/geoswim. Η πρώτη παρουσίαση θα γίνει στην Πάρο, στο πλαίσιο ημερίδας που θα οργανωθεί από το ΙΑΠΚ, στον χώρο του οποίου και θα πραγματοποιούνται όλες οι συναντήσεις της επιστημονικής ομάδας.
Το τελικό προϊόν της έρευνας θα περιλαμβάνει έναν χάρτη με τα γεωλογικά, γεωμορφολογικά, βιολογικά και αρχαιολογικά δεδομένα, όπως θα προκύψουν από την έρευνα. Τέλος, τα δεδομένα που θα συλλεχθούν θα χρησιμοποιηθούν στην συμπλήρωση και βελτίωση των δεδομένων της “γεωβάσης” των βραχωδών ακτών της Μεσογείου, ιδίως της βάσης δεδομένων των θαλάσσιων και υποθαλάσσιων σπηλαιώσεων (το πρώτο σε μεσογειακή κλίμακα).
Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας θα έχουν πολλαπλά οφέλη για το νησί της Πάρου.
 Θα γίνει γνωστό το γεωπεριβάλλον της Πάρου στη διεθνή επιστημονική κοινότητα μέσω των δημοσιεύσεων των συνεδρίων και του ντοκιμαντέρ που θα προκύψει από την έρευνα.
 Το πολιτιστικό υποθαλάσσιο περιβάλλον θα αναδειχθεί με την προβολή των βυθισμένων παράκτιων κατασκευών κατά μήκος των ακτών του νησιού.
 Στο συνέδριο με αποκλειστικό θέμα το GEOSWIMMING PAROS 2017 θα συζητηθεί από επιστήμονες διεθνούς κύρους η σχέση γεωπεριβάλλοντος, πολιτιστικού περιβάλλοντος και τουρισμού στο νησί της Πάρου.
 Η οριοθέτηση γεωτόπων που θα προκύψει από την έρευνα μπορεί να αξιοποιηθεί από το Δήμο Πάρου με την κήρυξή τους ως επισκέψιμων περιοχών γεωλογικού, ιστορικού, παλαιοκλιματικού και εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος.
 Η προβολή του παράκτιου και υποθαλάσσιου περιβάλλοντος της Πάρου θα μπορέσει να εξελιχθεί υπό την αιγίδα του Δήμου και σε συνεργασία με το ΙΑΠΚ σε οργάνωση «θερινών σχολείων», που θα απευθύνονται σε εξειδικευμένο διεθνές κοινό, με αποτέλεσμα την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου με την προσέλκυση νέων επιστημόνων στο νησί.
 Με βάση τα στοιχεία της έρευνας, η τοπική κοινωνία και κυρίως η νεολαία μπορεί να γνωρίσει την τοπική γεωλογική και περιβαλλοντική κληρονομιά, μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων και ειδικότερα μέσω κύκλων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.